Invoering
De Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) en de Provincie Oost-Vlaanderen (PoV) coördineren samen een pilootproject in het stroomgebied van de Zwalmbeek in Oost-Vlaanderen. Het doel is om samen met een breed scala aan belanghebbenden een ‘riviercontract’ (verwacht in 2021) op te stellen, met toezeggingen om samen concrete acties te definiëren en uit te voeren om overstromingsrisico’s op korte en lange termijn te verminderen.
Adaptief pad
Het riviercontract zal een traject vastleggen van maatregelen die door verschillende actoren moeten worden uitgevoerd om de gevolgen van overstromingen te verminderen. Het pad zal worden ontwikkeld om de ruimtelijke ontwikkeling van de vallei en de maatregelen die nodig zijn om zich aan te passen aan de verwachte effecten van klimaatverandering en overstromingsrisico’s te omvatten. In plaats van een alomvattende visie voor de vallei te zijn, richt het riviercontract Zwalmbeek zich op acties om het overstromingsrisico te verminderen op basis van vrijwillige, gezamenlijk gecreëerde verbintenissen. Het bevorderde ook voordelen met toegevoegde waarde op het gebied van openbare ruimte, ecologie, recreatie, enzovoort.
Gezamenlijk gedefinieerde en geïmplementeerde acties kunnen in schaal variëren van klein, zoals rentmeesterschap voor een specifieke stroom door een individu, tot substantieel; bijvoorbeeld een waterbeheerder die een nieuwe gecontroleerde overstromingszone ontwikkelt. Een belangrijk uitgangspunt is dat alle belanghebbenden zelf, of het nu burgers, boeren, NGO’s, waterbeheerders of overheden zijn, bepalen voor welke acties ze zich willen inzetten.
Verloving
We vormden een stuurgroep van lokale, provinciale en regionale autoriteiten om het project te beheren en vanaf het begin een gevoel van eigenaarschap te helpen ontwikkelen. We presenteerden ook regelmatig updates aan alle betrokken gemeentebesturen, omdat we het belang van bewust zijn van politieke gevoeligheden op een soortgelijk project in de Maarkebeekvallei hebben aangedrongen.
Het project omvatte zowel offline als online deelname. We nodigden alle bewoners uit om deel te nemen aan een online overstromingsrisicotest, waarmee ze inzicht kregen in hun huidige situatie en de mogelijke toekomstige risico’s van klimaatverandering. Vervolgens hebben we workshops gehouden met een breed scala aan belanghebbenden, waaronder burgers, politici, bedrijven, boeren, verzekeraars, waterbeheerders en lokale, provinciale en regionale functionarissen, waarin we het probleem hebben geanalyseerd en zijn gaan nadenken over mogelijke oplossingen.
Op basis van de bevindingen van deze participatieve evenementen zijn we aan de slag gegaan met specifieke thema’s, zoals onderhoud en beheer van vaarwegen en de rol van landbouw en ruimtelijke ordening. Voor elk gebied hebben we research-by-design workshops opgezet die rondetafelsessies combineren met veldbezoeken, waarbij we de stakeholderanalysetool van STAR2Cs Knowledge Service gebruiken om ons te helpen geschikte belanghebbenden te selecteren.
Ga voor meer informatie over de ontwikkeling van het riviercontract naar: zwalmbeek.riviercontract.be .
Partnerorganisaties:

